İçindekiler:
1) Azerbaycan’daki iş türleri
2) Azerbaycan’da Şirket Kaydı için Gerekli Belgeler
3) Azerbaycan’da bir Şirket nasıl kurulur?
4) Azerbaycan’da Şube (Bağlı Ortaklık) nasıl kaydedilir?
5) Bağlı Ortaklık Kaydı için Gerekli Belgeler
6) Azerbaycan’da Bireysel Girişimci Kaydı
Azerbaycan’da şirket kaydı, ülkede ticari faaliyet yürütmeyi planlayan işletmeler için resmi devlet kaydının alınması sürecidir. Şirket kuruluşu, Azerbaycan’da iş faaliyetlerine başlamanın ilk aşamasıdır. Elbette, bireylerin tüzel kişilik oluşturmadan girişimcilik faaliyetlerine başlama hakkı vardır. Ancak, genellikle yerel ve yabancı bireyler ile kuruluşlar Azerbaycan’da iş yapmak için şirket kaydı yolunu tercih ederler. Ayrıca belirtmek gerekir ki, çoğu ülkede olduğu gibi Azerbaycan’da da en çok tercih edilen organizasyonel ve hukuki şirket türü Limited Şirket (LLC)’dir.
Azerbaycan’daki İş Türleri
| Şirket ⬇️ | Bağlı Ortaklık ⬇️ | Şube ⬇️ |
|---|---|---|
| Tamamen bağımsız | Ana şirket kontrolü altında | Bağımsız değil |
| Kendi varlıkları | Kendi kaydı | Aynı tüzel kişilik |
| Tüzel kişilik | Ayrı sorumluluk | Ana şirketin sorumluluğu |
| Kendi sorumluluğu | Ortaklık yapısı | Yerel faaliyetler |
| Kâr kontrolü | Bağımsız yönetim | Merkeze bağlı çalışır |
İş Kaydı Nedir?
Azerbaycan’da bir şirket kurmak, ticari faaliyet başlatmak isteyen bir işletmenin veya bireyin resmi devlet kaydına alınması sürecidir. Bu, ülkede yasal olarak iş yürütmenin zorunlu ilk adımıdır. Azerbaycan’da işletmeler, yukarıdaki tabloda belirtildiği üzere, iki ana biçimde kaydedilebilir.
Yabancı yatırımcılar, işlerini kaydederken Azerbaycan vatandaşlarıyla aynı haklara ve gerekliliklere sahiptir.
İş Türleri ve Hukuki Yapıları
Azerbaycan’da çeşitli şirket yapıları olmasına rağmen, biz esas olarak iki türe odaklanacağız — Limited Şirket (LLC) ve Anonim Şirket (JSC). Bunlar arasında bireyler ve firmalar tarafından en çok tercih edilen ve kullanılan tür Limited Şirkettir.
Limited Şirket (LLC)
Limited Şirket (LLC), bir veya daha fazla gerçek ya da tüzel kişi tarafından kurulabilir. Kurucuların sorumluluğu, sermayedeki paylarıyla sınırlıdır. Önemli bir nokta olarak, Azerbaycan’da LLC kaydı için asgari sermaye zorunluluğu bulunmamaktadır. Girişimciler bir LLC’yi şahıs işletmesi veya ortaklık şeklinde kurabilirler.
Anonim Şirket (JSC)
Anonim Şirket (JSC), genellikle daha büyük ölçekli işletmeler tarafından tercih edilir. Azerbaycan yasalarına göre iki tür anonim şirket vardır:
- Açık Anonim Şirket (OJSC)
- Kapalı Anonim Şirket (CJSC)
Azerbaycan’da Şirket Kaydı için Gerekli Belgeler Nelerdir?
Azerbaycan’da şirket kaydı yapmak için aşağıdaki belgelere ihtiyacınız vardır:
- Başvuru Formu: Kayıt sürecini başlatmak için bu formu doldurun ve gönderin.
- Vekaletname (POA): Eğer kayıt işlemini bir temsilci yürütüyorsa, bu belgeyi ekleyin.
- Şirket Tüzüğü: Şirketin amacı, yapısı ve kurallarını belirleyen belgedir.
- Kuruluş Kararı: Şirketin kurulması ve müdür atanması kararını gösteren belge.
- Kimlik Belgeleri: Kurucuların ve müdürün kimlik belgelerinin kopyaları.
- Ödeme Makbuzu: Devlet harcı ve sermaye ödemesinin yapıldığını gösteren belge.
Bağlı Ortaklık (Subsidiary) Kaydı
Azerbaycan’da bir bağlı ortaklık, bağımsız bir şirket olarak kabul edilir ve diğer şirket türleriyle aynı kayıt gerekliliklerine tabidir. Yabancı işletmeler, bağlı ortaklık kurarken bazı belgeleri uluslararası standartlara göre tasdik ettirmelidir.
Birçok kişi Limited Şirket (LLC) ile Bağlı Ortaklığı karıştırır. Bağlı Ortaklık, Azerbaycan’da bir yabancı tüzel kişi tarafından kurulur, buna karşılık LLC (Bağımsız Şirket) ise bireyler tarafından, ister yerli ister yabancı olsun, kurulur.
Temel fark kurucularda yatar — bağlı ortaklıklar şirketler tarafından, LLC’ler ise bireyler tarafından kurulur.
📄 Bağlı Ortaklık Kaydı için Gerekli Belgeler
| Belge | Açıklama |
|---|---|
| Başvuru Formu | Bağlı ortaklık kaydı için doldurulmuş ve imzalanmış başvuru formu. |
| Kurucu Şirketin Kayıt Belgeleri | Ana şirketin kayıtlı olduğunu kanıtlayan tasdikli belgeler. |
| Kurucular Hakkında Bilgiler | Kurucuların tam isimleri, uyrukları ve görevleri. |
| Ana Şirket Yetkilisinin Kimlik Belgesi | Ana şirketin yetkili temsilcisinin geçerli pasaportu veya kimliği. |
| Bağlı Ortaklığın Tüzüğü | Yeni kurulan şirketin tüzüğü veya ana sözleşmesi. |
| Kuruluş Kararı | Bağlı ortaklığın kurulması ve müdürün atanmasına dair resmi karar. |
| Müdürün Kimlik Belgesi | Bağlı ortaklık müdürünün veya yasal temsilcisinin kimlik belgesi. |
| Devlet Harcı Ödemesi | Devlet kayıt ücretinin ödendiğini gösteren banka makbuzu. |
| Sermaye Yatırımı Onayı | Yasaya göre yatırılmış sermayeyi gösteren belge. |
| Tasdikli Vekaletname | Belgeleri sizin adınıza başka biri sunuyorsa gereklidir. |
Azerbaycan’da Bağımsız Şirket ile Bağlı Ortaklık Arasındaki Farkı Anlamak
Azerbaycan’da bir iş kurarken veya mevcut faaliyetlerinizi genişletirken, en önemli kararlardan biri bağımsız bir şirket mi yoksa bağlı ortaklık mı kuracağınızdır. Bu seçim, işletmenizin operasyonlarını, yasal yükümlülüklerini ve finansal performansını doğrudan etkileyebilir. Aşağıda bu iki iş yapısı arasındaki temel farkları inceleyelim.
Azerbaycan’daki Bağımsız Şirket
| Bağımsız Şirketin Temel Özellikleri | |
|---|---|
| Tam Kontrol | Sahipler, tüm karar yetkisine sahip olarak şirketi bağımsız şekilde yönetir ve işletir. |
| Ayrı Tüzel Kişilik | Şirket, kurucularından veya hissedarlarından yasal olarak ayrı bir tüzel kişiliktir. |
| Vergi Yükümlülükleri | Azerbaycan vergi yasalarına tabidir ve raporlama yükümlülüklerini bağımsız olarak yerine getirir. |
Bağımsız bir şirket, tam yasal özerkliğe sahip olan bir işletmedir. Herhangi bir başka şirket tarafından kontrol edilmez. Temel özellikleri şunlardır:
- Tam Kontrol: Şirket, operasyonları, karar alma süreçleri ve finans yönetimi üzerinde tam kontrole sahiptir.
- Ayrı Tüzel Kişilik: Kurucularından bağımsız olarak kendi adına mülk sahibi olabilir, sözleşme yapabilir, dava açabilir veya davalı olabilir.
- Vergi Yükümlülükleri: Şirket, kendi vergi borçlarından sorumludur ve Azerbaycan vergi mevzuatına bağımsız olarak uymakla yükümlüdür.
Bağlı Ortaklığın Özellikleri
| Bağlı Ortaklığın Temel Özellikleri | |
|---|---|
| Ana Şirket Tarafından Kontrol Edilir | Yönetim ve stratejik kararlar ana şirket tarafından yönlendirilir. |
| Ayrı Tüzel Kişilik | Bağlı ortaklık yasal olarak bağımsız bir yapı olarak faaliyet gösterir. |
| Vergi Avantajları | Azerbaycan vergi mevzuatı kapsamında belirli vergi indirimlerinden veya avantajlarından yararlanabilir. |
| Ana Şirketin Hedefleriyle Uyum | Bağlı ortaklık, ana şirketin uzun vadeli stratejik hedefleri doğrultusunda faaliyet gösterir. |
Diğer yandan, bağlı ortaklık bir ana şirket tarafından kontrol edilen ve hisselerinin çoğunluğu o şirkete ait olan bir şirkettir. Temel özellikleri şunlardır:
- Ana Şirket Tarafından Kontrol: Ana şirket, yönetim atamalarını ve finans politikalarını etkileyebilir.
- Ayrı Tüzel Kişilik: Her ne kadar yasal olarak ayrı olsa da, ana şirket %100 sahiplik durumunda bazı yükümlülüklerden sorumlu olabilir.
- Vergi Avantajları: Bazı durumlarda, bağlı ortaklıklar vergi avantajlarından veya uluslararası vergi anlaşmalarına bağlı indirimlerden yararlanabilir.
- Ana Şirketin Hedefleriyle Uyum: Genellikle ana şirketin stratejisine uygun şekilde faaliyet gösterir ve bağımsız karar alma konusunda sınırlamalara sahip olabilir.
Azerbaycan’da Şirket Kaydı Adım Adım
1. Adım: Hukuki Yapıyı Belirleyin
Şirketinizin hukuki türünü seçin. Dilerseniz bir şube veya bağlı ortaklık da kaydettirebilirsiniz.
2. Adım: Belgeleri Toplayın ve Düzenleyin
Gerekli belgeleri toplayın ve ilgili ücretleri ödeyin.
3. Adım: Sermayeyi Yatırın
Gerekli sermayeyi yatırın. Limited Şirketler için asgari sermaye şartı bulunmamaktadır.
4. Adım: Belgeleri Kayıt İçin Sunun
Başvurunuzu Vergi Dairesine gönderin. Kayıt süreci genellikle 2 iş günü sürer. Tamamlandığında Vergi Kimlik Numarası, Kayıt Sertifikası ve Şirket Tüzüğü tarafınıza verilir.
5. Adım: Gerekli İzinleri Alın
Bazı işletmelerin Azerbaycan’da yasal olarak faaliyet gösterebilmesi için ek lisans veya izinlere ihtiyacı olabilir.
6. Adım: Şirketiniz için Banka Hesabı Açın
Şirketin kuruluş belgeleri alındıktan sonra, Azerbaycan’da banka hesabı açmak için elektronik başvuru yapılır. Bu işlem genellikle 1 ila 2 iş günü sürer.
Azerbaycan’da Bireysel Girişimci Kaydı
Azerbaycan’da kendi işinizi bireysel girişimci olarak kurmak mı istiyorsunuz? İşte kayıt sürecine dair sade bir rehber:
Bireysel Girişimci Kaydı Nedir?
Bireysel girişimci kaydı, Azerbaycan’da kendi adınıza ve hesabınıza bir işletme kurma sürecidir. Bu, ayrı bir tüzel kişilik oluşturmadan iş yapmanızı sağlar. Ancak, Azerbaycan’da bireysel girişimci olarak faaliyet göstermek ve kayıt olmak istiyorsanız, öncelikle Azerbaycan’da oturma izni almanız gerekir.
Bireysel Girişimci Olarak Kayıt Adımları
- Belgelerinizi Hazırlayın:
- Geçerli kimlik belgesi (pasaport veya kimlik kartı)
- İkamet adresi belgesi
- Başvuru formu
- Başvurunuzu Sunun:
- Vergi Dairesi veya yerel kayıt ofisine gidin.
- Doldurulmuş başvuru formu ve belgeleri teslim edin.
- Kayıt Sertifikanızı Alın:
- Başvurunuz onaylandıktan sonra kayıt sertifikası verilir.
- Bu belge, bireysel girişimci statünüzü doğrular.
- Banka Hesabı Açın:
- Kendi adınıza bir iş bankası hesabı açın.
- Bu hesap, iş işlemlerinizin yürütülmesi için gereklidir.
- İşinize Başlayın:
- Kayıt tamamlandıktan sonra iş faaliyetlerinize başlayabilirsiniz.
Sonuç: Azerbaycan’da Şirket Kurma ve Başlatma İçin Hukuki Destek
Azerbaycan’da şirket veya bağlı ortaklık kaydı, ya da iş kurma danışmanlığı konusunda yardıma ihtiyacınız varsa, ACON Consulting ile iletişime geçin. Kapsamlı hukuki destek sağlamaktan memnuniyet duyuyoruz ve sizi değerli bir müşteri olarak ağırlamaya hazırız. Sürecin her adımında yanınızdayız.
| Hazır mısınız? ACON Consulting ile İletişime Geçin ve Azerbaycan’da işinizi kurmaya başlayın. |
